EASY

DANS - Data Archiving and Networked Services

Search datasets

Close Search help

Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Henk Lubking

Cite as:

Jager, MA E. J. de (Stichting Reis van de Razzia) (): Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Henk Lubking. DANS. https://doi.org/10.17026/dans-zru-f4jg

2012-12-01 Jager, MA E. J. de (Stichting Reis van de Razzia) 10.17026/dans-zru-f4jg

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.

De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.

Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".

Henk Lubking

Henk Lubking wist dat de razzia bezig was, doordat de Duitsers actief waren in de straten in de buurt en steeds dichterbij kwamen. Eenmaal opgepakt liep hij naar het Feijenoordstadion in colonne met een tank achteraan de groep. Henk deed het bijna in zijn broek, hij had niets meegemaakt en wist niet wat hem te wachten stond.

In het schip dat over het IJsselmeer voer was ook een zekere Jan van der Grind die onder de naam Professor Murray na de oorlog optrad in het Colosseum, en daarbij mensen onder hypnose bracht. Op het schip haalde Jan heen aantal kunstjes uit met Duitse bewakers die daar niets van moesten hebben, en Jan werd, eenmaal aangekomen in Kampen, afgekeurd.

Met de trein vanuit Kampen kwam Henk in Wilhelmshaven terecht, wat zojuist gebombardeerd was. Henk werd bij het arbeidsbureau ingeschreven als timmerman en kon gaan werken aan verdedigingswerken aan het strand in de buurt van Loquard. Henk verbleef met een groepje in een oude school zonder toiletten en daar vervuilde hij heel erg. Het eten bestond uit waterige soep.

Henk werd op 6 mei 1945 bevrijd. Op die dag was er blauwe lucht te zien en het was de verjaardag van zijn moeder. De blijdschap was enorm. Uit onderzoek door de Canadezen bleek dat de kampleider het eten voor de dwangarbeiders achterover had gedrukt, de man werd daarvoor stevig aangepakt.

Een jaar na thuiskomst moest Henk in dienst. Dat duurde drie jaar en Henk kwam pas thuis toen hij 26 jaar oud was. Toen pas kon hij geld gaan verdienen en zijn leven gaan opbouwen. Henk vindt dat hij geen jeugd gehad heeft.

Relations