EASY

DANS - Data Archiving and Networked Services

Search datasets

Close Search help

Franciscaners op de Voorstraat. De archeologische opgraving van het 13e-eeuwse, Dordtse Minderbroederklooster, Oude Mannenhuis en woonhuizen

Cite as:

Dorst, M.C. (Gemeente Dordrecht) (): Franciscaners op de Voorstraat. De archeologische opgraving van het 13e-eeuwse, Dordtse Minderbroederklooster, Oude Mannenhuis en woonhuizen. DANS. https://doi.org/10.17026/dans-25r-2aam

2018-02 Dorst, M.C. (Gemeente Dordrecht) 10.17026/dans-25r-2aam

In maart 1982 brandde de grote meubelzaak van J. Buijtink in het hartje van de stad Dordrecht tot de grond toe af. Hier, op de hoek van de Voorstraat en de Visstraat, stond tot 1572 het 13e -eeuwse Minderbroederklooster. In het kader van het landelijke onderzoeksprogramma ‘Urbanisatie van het Nederlandse rivierengebied tijdens de Middeleeuwen’ is tussen 1982 en 1985 door de toenmalige Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) een grootschalig onderzoek uitgevoerd.

De doelstelling destijds was het in kaart brengen van de verschillende bouwfases van het klooster. De voortgang en eindresultaten van deze faseringsanalyse zijn in verschillende publicaties (1983-1986) van de toenmalige projectleider dhr. H. Sarfatij besproken.
In eerste instantie zijn ook (vrijwel alle) opgegraven skeletten geanalyseerd door G.F. IJzereef en J. Bonhof. Hiervan zijn de resultaten verschenen in een jaarverslag van de ROB (1986). Helaas zijn de determinatieformulieren niet meer aanwezig.
Later is nogmaals een selectie van de skeletten osteo-archeologisch onderzocht en gerapporteerd door dhr. G.J.R. Maat en R.W. Mastwijk (1998).
Daarnaast is er in 2009 door mevr. Y. Lempke een onderzoek gedaan naar de beschilderde grafkelders die tijdens het onderzoek zijn gevonden. De resultaten hiervan zijn uitgewerkt in haar masterscriptie aan de Universiteit van Amsterdam.
Verder zijn van enkele vondstcomplexen de keramiek en het glas verwerkt uit de studie van dhr. M. Bartels. De resultaten hiervan zijn deels opgenomen in het boek Steden in Scherven (1999).

Tot een volledige en synthetiserende rapportage van het Minderbroederklooster is het echter nooit gekomen.

Omdat er op de locatie veel bijzondere zaken zijn aangetroffen en er sprake is van een zeer belangrijk middeleeuws stedelijk complex, is in 2014 door het Vakteam Erfgoed van de gemeente Dordrecht besloten om dit onderzoek alsnog te rapporteren.

Het onderzoek naar het Minderbroederklooster heeft een goed inzicht gegeven in de fasering en aard van het klooster gedurende de gehele bestaansperiode. De bouwhistorische geschiedenis is voldoende duidelijk geworden. Veel bouwresten van het klooster waren nog goed bewaard gebleven, waaronder ook zeldzame kloosterelementen zoals de altaren en rijk versierde 14e -eeuwse mozaïekvloeren. Daarnaast heeft het onderzoek naar de graven een beeld gegeven van de wijze waarop de kloosterlingen en stedelingen hier tussen circa 1246 en 1572 zijn begraven. De vele, soms fraai beschilderde en goed bewaard gebleven grafkelders, zijn een zeldzame vondst en (in Nederland) weinig bekend.
Naast gegevens over het klooster is ook informatie verzameld over de bewoningsperiode gedurende de periode 1200-1246. Dit is archeologisch gezien nog een vrij onbekende periode voor de Dordse binnenstad. Enig inzicht is verkregen omtrent de wijze waarop toen aan de Voorstraat/Hoogstraat werd gewoond.
Ten slotte is ook de bewoning gedurende de post-kloosterperiode in kaart gebracht. Het gaat hierbij om verschillende huizen die ná de gedeeltelijke sloop van het klooster aan de Voorstraat gebouwd werden en om de in gebruik name



Franciscaners op de Voorstraat

De archeologische opgraving van het 13e-eeuwse, Dordtse Minderbroederklooster, Oude Mannenhuis en woonhuiszen.

Dordrecht Ondergronds 79

foto

Een project van Vakteam Erfgoed / Team Archeologie, Gemeente Dordrecht

logo